Στην ψυχοθεραπεία δεν χρειάζεται ο θεραπευτής ή η θεραπεύτριά μας να έχει βιώσει ο ίδιος το «πρόβλημά» μας για να μπορεί να μας βοηθήσει. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, θα έπρεπε οι γυναίκες να απευθύνονται μόνο σε γυναίκες ψυχοθεραπεύτριες, οι άνθρωποι με αναπηρίες μόνο σε θεραπευτές με αναπηρίες κ.ο.κ.
Αντιθέτως, είναι απαραίτητο ο θεραπευτής μας να είναι επαρκώς ευαισθητοποιημένος για τα θέματα που μας απασχολούν και πρόθυμος να τα διερευνήσει μαζί μας, παρέχοντας την κατάλληλη στήριξη. Αυτό ισχύει τόσο για την ομοφυλοφιλία, όσο και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα.
Αν εγώ ως ψυχοθεραπευτής δεν έχω δουλέψει μέσα μου το θέμα του πένθους, λόγου χάρη, δεν θα συμπαρασταθώ ικανοποιητικά σε μια θεραπευόμενή μου που προσπαθεί να επεξεργαστεί το πένθος της. Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που οι σύμβουλοι ψυχικής υγείας οφείλουμε να έχουμε εποπτεία εφ’ όρου ζωής, ώστε να επεξεργαζόμαστε τις δικές μας δυσκολίες και άρα να είμαστε σε θέση να συμπαρασταθούμε στους συμβουλευόμενούς μας χωρίς να εμποδιζόμαστε από τα δικά μας ανεπεξέργαστα θέματα.
Δυστυχώς αρκετοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας δεν έχουν φροντίσει να ευαισθητοποιηθούν και διατηρούν συνήθως άρρητες ή ασαφείς προκαταλήψεις για τους ομοφυλόφιλους και τον τρόπο ζωή μας. Αν τους ρωτήσεις, θα πουν ότι «δεν έχουν πρόβλημα με τους ομοφυλόφιλους» ή ότι τους αντιμετωπίζουν όπως κάθε άλλο θεραπευόμενο. Όμως η κοινωνική αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας προκαλεί συγκεκριμένα προβλήματα στους γκέι άντρες και γυναίκες, και ο θεραπευτής οφείλει να είναι ενήμερος για αυτά και όχι να θεωρεί ότι είναι «όπως όλοι οι άλλοι θεραπευόμενοί του».
Για τον λόγο αυτό, έχει δημιουργηθεί μια κλίμακα αξιολόγησης των απόψεων και της πρακτικής των θεραπευτών που δουλεύουν με γκέι συμβουλευόμενους. Η κλίμακα αυτή ονομάζεται Gay Affirmative Practice Scale και συμπεριλαμβάνει ερωτήσεις όπως:
- Είμαι σε θέση να ενημερώνω τους συμβουλευόμενούς μου για διάφορες δομές υποστήριξης και δικτύωσης των γκέι, των λεσβιών και αμφί ατόμων;
- Αναγνωρίζω ότι οι συμβουλευόμενοι μου βιώνουν καθημερινά επιπτώσεις επειδή ζουν σε μια ομοφοβική κοινωνία;
- Αισθάνομαι άνετα να επικοινωνώ με τους γκέι συμβουλευόμενους μου για θέματα που αφορούν τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους και την γκέι ζωή τους;
- Ως επαγγελματίας ψυχικής υγείας που δουλεύω με γκέι και λεσβίες συμβουλευόμενους είμαι σε θέση να στηρίζω την ποικιλομορφία των οικογενειών που δημιουργούν οι συμβουλευόμενοί μου;
- Κατανοώ ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι ένα φάσμα και δεν είναι θέμα επιλογής;
Αν η θεραπεύτρια ή ο θεραπευτής σας δεν μπορεί να απαντήσει καταφατικά στις παραπάνω δηλώσεις, τότε ίσως να μην μπορεί να σας βοηθήσει όπως χρειάζεστε. Δεν έχουμε ανάγκη έναν θεραπευτή πού δηλώνει «ουδέτερος» Όπως εξηγεί ο ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Σπηλιώτης, η ουδέτερη στάση του ψυχοθεραπευτή είναι προβληματική. «Μέσα σε ένα κοινωνικό κλίμα όπου οι περισσότεροι γκέι καθημερινά περιορίζονται και αυτολογοκρίνονται για να μην εκφράσουν την ταυτότητα τους, ακόμη και η ουδέτερη στάση του ψυχοθεραπευτή σε θέματα σεξουαλικότητας μπορεί να είναι προβληματική και ανεπαρκής».
Περισσότερα για την ψυχοθεραπεία και την ομοφυλοφιλία και τι πρέπει να προσέξετε διαβάστε στο άρθρο του ψυχολόγου-ψυχοθεραπευτή Δημήτρη Σπηλιώτη.
Για την ομοφοβία και τις συνέπειές της μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο Η πιο επικίνδυνη αρρώστια των γκέι.