Τι σημαίνει για σένα ότι δεν έχεις παιδιά;
Ήθελα πάντα να κάνω παιδιά. Άρχισα να ενδιαφέρομαι στα 29. Ένα πρόβλημα γυναικολογικό που διαγνώστηκε παρά πολύ αργά και κακή επιλογή συντρόφων δεν μου επέτρεψαν να κάνω μέχρι τα 39. Μετά ήταν δύσκολο να κάνω εξωσωματική για πολλούς λόγους. Ας πούμε, ότι δεν ήμουν αρκετά μαχήτρια για να κάνω παιδί παρά τις δυσκολίες.
Το ότι δεν έκανες παιδιά ήταν συνειδητή απόφαση; Ή μήπως ήταν κάτι που συνέβη λίγο πολύ επειδή δεν ενδιαφέρθηκες / το ανέβαλες;
Ήταν μια απόφαση που τη σκέφτομαι συνέχεια και με τρώει ακόμη και σήμερα που το έχω αποδεχτεί.
Ήταν μια απόφαση που πήρες μια και έξω ή την επανεξέταζες/επιβεβαίωνες;
Ήταν ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων. Ας πούμε ότι πίστευα ότι στο τέλος θα πάνε καλά τα πράγματα αλλά πήγαν κατά διαόλου.
Πώς νομίζεις ότι επηρέασε τη ζωή σου το γεγονός ότι δεν έχεις κάνει παιδιά;
Με πολλούς τρόπους. Για μένα οικογένεια είναι ένα ζευγάρι με παιδιά. Ένα ζευγάρι σκέτο είναι κάτι άλλο. Ήθελα πολύ να έχω οικογένεια. Κοινωνικά υπάρχουν πολλές συνέπειες. Ο άκληρος είναι λίγο παρίας. Μια φορά συζητούσαμε στη δουλειά πόσο δύσκολη μέρα ήταν και μια συνάδελφος μου είπε «Γιάννα, μη μιλάς εσύ δεν έχεις παιδιά». Διορίστηκα μετά από πολύ δύσκολες εξετάσεις ΑΣΕΠ καθηγητών. Μια φίλη μου διορίστηκε γιατί είχε τρία παιδιά. Όταν κάποια στιγμή είπα, τυχερή η Τ. που διορίστηκε χωρίς εξετάσεις, η κολλητή μου μου είπε, όχι εσύ είσαι η τυχερή που διορίστηκες, ενώ δεν έχεις παιδιά. Άπειρα παρόμοια παραδείγματα. Ακόμη επαγγελματικά, θα είχα πολλά σοβαρά προνόμια στη δουλειά μου αν ήμουν μητέρα. Είμαι εκπαιδευτικός στο επάγγελμα.
Μετανιώνεις για πράγματα που έκανες ή δεν έκανες στη ζωή σου;
Ναι, για πολλά.
Μετανιώνεις που δεν έκανες παιδιά;
Ναι, μετανιώνω για τις επιμέρους αποφάσεις μου που με οδήγησαν να μην έχω παιδιά. Για τη βλακεία και την αφέλεια μου. Στην ταινία με τη Μέριλ Στριπ Julie and Julia, η Στριπ κάνει μια διάσημη μαγείρισσα χωρίς παιδιά. Έχει μια σκηνή που περπατάει στον δρόμο, βλέπει ένα ζευγάρι με παιδιά, σφίγγει το χέρι του άντρα της και δακρύζει. Έτσι ένιωθα κι έκανα για χρόνια. Όταν σκέφτομαι την πιθανότητα να είχα παιδιά και πώς θα ήταν η ζωή μου είναι μια πληγή. Γιατρεύεται με τον καιρό αλλά πολύ αργά.
Πώς νομίζεις ότι απεικονίζονται οι γυναίκες που δεν έγιναν μητέρες;
Συνήθως σαν θλιβερές γεροντοκόρες ή τουλάχιστον αποτυχημένες που προσπαθούν να τα μπαλώσουν. Ευτυχώς, υπάρχει και η Samantha Jones στο Sex and the City που εισήγαγε νέα σύμβολα και κανονικότητες.
Υπέστης πιέσεις να γίνεις μητέρα; Αν ναι, από πού;
Απ’ τον κοινωνικό μου περίγυρο, από τα 18 ως τα 43. Οικογένεια, φίλοι, γνωστοί, άγνωστοι όλοι!
Υπέστης πιέσεις να γίνεις μητέρα από γυναικολόγους / επαγγελματίες υγείας;
Όχι.
Πώς σε αντιμετωπίζουν οι άλλοι όταν μαθαίνουν ότι δεν είσαι μητέρα;
Εισπράττω απογοήτευση, απαξίωση, στην καλύτερη περίπτωση συμπόνια. Δεν δίνω πια σημασία και δεν ασχολούμαι. Κάποτε απαντούσα επιθετικά. Τώρα αδιαφορώ.
Βρίσκεις ότι χρειάζεται να κάνεις κάποιο είδος coming out;
Θα ’θελα να μπορούσα να πω σε όλους που ασχολούνται με το τι κάνουν οι άλλοι στο θέμα των παιδιών να το βουλώσουν, να σκάσουν. Λες κι όσοι έχουν παιδιά είναι οι τέλειοι γονείς ή ανώτεροι άνθρωποι.
Επηρέασε η ατεκνία την κοινωνική σου ζωή;
Παλιότερα ναι. Όταν οι φίλοι μου είχαν μικρά παιδιά ήταν δύσκολα. Τώρα πια όχι. Τα παιδιά τους μεγάλωσαν.
Επηρέασε η ατεκνία την ερωτική/συντροφική σου ζωή;
Μόλις προχτές μου είπε ο σύντροφος μου ότι μ’ αγαπάει αλλά δεν θα με παντρευτεί ποτέ γιατί δεν μπορώ να κάνω παιδιά. Αυτός είναι 48 χρονών και θεωρητικά μπορεί να κάνει ακόμη. Γι’ αυτό δεν θέλει να δεσμευτεί μαζί μου, όσο κι αν μ αγαπάει και με γουστάρει. Είμαι μεγάλη και για υιοθεσία. Μπορώ να ’μαι πάντα το κορίτσι του, λέει.
Στο παρελθόν το αντίθετο. Ήθελα να κάνω παιδί κι ένας σύντροφος μου δεν με θεωρούσε αρκετά αξιόπιστη γι αυτό. Εγώ επέμενα, αυτός δεν ήθελε με χίλιες προφάσεις. Κι άλλες τέτοιες ιστορίες όσες θες.
Το να έχω παιδιά κι ένα μόνιμο σύντροφο ήταν ο τρόπος που φανταζόμουν τη ζωή μου. Μαζί με όλα αυτά που κάνω τώρα. Τη μισή μου ζωή προσπαθούσα να κάνω, απ’ τα 28 ως τα 45. Ήταν μια βασική προτεραιότητά μου. Τα πράγματα ήρθαν αλλιώς, δύσκολα. Χρειάστηκε να επανεφεύρω τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τη ζωή μου, που σκέφτομαι για τον εαυτό μου. Ακόμη στον ύπνο μου ονειρεύομαι ότι μένω έγκυος απ’ τον άντρα που αγαπάω. Αυτό ήθελα πολύ. Δεν τα κατάφερα. Υπάρχουν ηλίθιοι που λένε ότι ο Θεός, η φύση, το κάρμα δεν δίνουν παιδιά σ’ αυτούς που δεν το αξίζουν. Κι άρα δεν το άξιζα, δεν το ήθελα κι όλα αυτά. Ότι είμαι μια ατυχήσασα, μια άχρηστη.
Ποια λέξη βρίσκεις ότι σου ταιριάζει καλύτερα:
Χωρίς παιδιά.