Τι σημαίνει για σένα ότι δεν έχεις παιδιά;
Το ότι δεν έχω παιδιά για εμένα σημαίνει αφενός ότι έχω πολλές όμορφες στιγμές στον χώρο και τον χρόνο μου, που είναι τελείως αφιερωμένες σε εμένα, χωρίς κανένα να μου επιβάλλει να φύγω από αυτό που χαίρομαι εκείνη τη στιγμή. Είναι σαν ένα παρατεταμένο σπα η παραμονή μου στο σπίτι, όπου η φροντίδα στρέφεται κυρίως στις δικές μου ανάγκες. Από την άλλη, μου λείπει η έκπληξη, που φέρνει η παρουσία, η απάντηση ενός παιδιού. Το έχω βιώσει ως απώλεια το ότι δεν έχω παιδιά, και η αλήθεια είναι ότι προσανατολίζομαι στην απόκτηση τους μέσω της παιδοθεσίας.
Το ότι δεν έκανες παιδιά ήταν συνειδητή απόφαση;
Δεν επιδίωξα ποτέ ιδιαίτερα το να κυοφορήσω, ένα μέρος μου αισθάνεται σχεδόν τρόμο μπροστά στην έκρηξη και την υπερβολή του σώματος, της θηλυκότητας που επιφέρει μια εγκυμοσύνη, μου πήρε όμως χρόνια για να συνειδητοποιήσω πως αυτή η αναβολή, η μετάθεση σε μέλλοντες χρόνους στα αλήθεια έκρυβε μια ανάγκη προστασίας από μια εικόνα, από μια κατάσταση που δεν ήθελα να βιώσω. Πλέον μπορώ να πω πως συνειδητά αρνούμαι να γίνω μωρομηχανή, το σώμα μου είναι απρόθυμο να δημιουργήσει και να κουβαλήσει έναν άλλο οργανισμό. Είναι το κομμάτι της μητρότητας που το βιώνω ως βάρος.
Ήταν μια απόφαση που πήρες μια και έξω ή επανεξέταζες/επιβεβαίωνες την απόφασή σου για καιρό;
Ήταν μια δύσκολη απόφαση, ενώ στο άκουσμα από την τότε σύντροφό μου για πιθανή κύηση ένιωσα αποστροφή και μπόρεσα να το μοιραστώ μαζί της, δεν ήθελα να περάσω κάτι τέτοιο. Για χρόνια αυτή η πληροφορία έμενε σαν υποσημείωση στο νου μου, ενώ 5 χρόνια αργότερα, σε μια πολύ πιο συμφιλιωμένη φάση με τη θηλυκότητά μου, έφτασα στο σημείο να εξετάζω το ενδεχόμενο να έχει κάτι να μου «διδάξει» μια εγκυμοσύνη, ακριβώς επειδή εγώ την απέφευγα τόσο… Τελικά, απλά αποφάσισα να φροντίσω εμένα και να μη με εκθέσω σε κάτι που εξ αρχής έμοιαζε επώδυνο. Ήταν μια διαδικασία αργή και με πολλές ανατροπές. Ακόμα και σήμερα που παραμένω τεχνικά ικανή για ένα τέτοιο εγχείρημα συνεχίζω να το βιώνω ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας, τελείως ξένο από εμένα.
Το ότι δεν έκανες παιδιά είναι επειδή δεν ήθελες να γίνεις μητέρα, επειδή δεν ήθελες κάποιες από τις συνέπειες μιας ζωής ως μητέρα, επειδή ήθελες να αλλάξεις τη ζωή σου όπως τη ζεις;
Περισσότερο έχει να κάνει με το σώμα μου, το οποίο το αισθάνομαι απρόθυμο και ανίκανο, (με σεβασμό και αγάπη όμως ανίκανο) να παραγάγει μωρά. Αν και αγαπώ τη ζωή μου ως έχει, με χαρά θα δεχτώ έναν μικρότερό μου άνθρωπο και θα αναλάβω το ρόλο της μητέρας, αλλά γενικά τρέφω μια απέχθεια προς αυτό το είμαι μανούλα και τίποτα άλλο…
Αν καταλαβαίνω καλά, ουδέποτε δεν καιγόσουν να κάνεις παιδιά; Αυτή την έλλειψη επιθυμίας να έχεις παιδί την εξηγείς μέσα από την αμφίθυμη σχέση που είχες με τη θηλυκότητά σου και τη σωματική πραγματικότητα μιας εγκυμοσύνης / ενός τοκετού. Θεωρείς ότι δεν ήθελες παιδί εξαιτίας αυτής της αμφίθυμης σχέσης ή ότι «βρήκες» αυτή την εξήγηση για να μπορείς να δικαιολογήσεις την απουσία επιθυμίας για παιδί;
Νομίζω πως τεχνικά ήμουν πάντα απρόθυμη να κυοφορήσω, αν και αφηρημένα σε ένα αόριστο μέλλον στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσής μου (και τότε μια πιο «θηλυκή» περίοδο της ύπαρξης) μου το επέτρεπα σαν ενδεχόμενο. Παρ’ όλ’ αυτά, γενικά πάντα ένιωθα το σώμα μου απρόθυμο αν όχι ανίκανο (άσχετα αν οι γυναικολογικοί έλεγχοι με διαβεβαίωναν για το αντίθετο) να παραγάγει ζωή. Ίσως σε έναν βαθμό να είναι και η συμφιλίωση με τη ρευστότητα της ταυτότητας μου, που μέσα στα χρόνια με οδήγησε στο να το ερμηνεύσω έτσι, δεν ξέρω, τώρα που το λες…
Πώς νομίζεις ότι επηρέασε τη ζωή σου το γεγονός ότι δεν έχεις κάνει παιδιά;
Σίγουρα την έχει αφήσει φτωχότερη σε κάποια σημεία, η απουσία καλλιέργειας μιας βαθιάς, και κάποιες φορές όχι απαραίτητα απολαυστικής σχέσης. Από την άλλη πλευρά, μου έχει δώσει πολλές ευκαιρίες και χρόνο να επιδιώξω δικούς μου άλλους στόχους, να καλλιεργήσω δικά μου ενδιαφέροντα, να ακούσω καλύτερα εμένα. Σε επαγγελματικό επίπεδο, έχει ξεκάθαρα σταθεί εμπόδιο, καθώς εργάζομαι με παιδιά και οικογένειες, αυτό το «δεν είσαι μανούλα, δεν καταλαβαίνεις» είναι κάτι που έχω ακούσει άπειρες φορές και με πληγώνει. Από τη στιγμή που αποφάσισα για τη διαδικασία της παιδοθεσίας, σχεδόν προς υπεράσπισή μου φέρνω το «είμαι σε διαδικασία όμως», μου γεννάει τεράστιο θυμό αυτός ο συντεχνιακός αποκλεισμός κάποιων γυναικών από την κοινωνία των μαμάδων. Το βρίσκω άκαρδο, το πώς η μητρότητα θεωρείται μονόδρομος ακόμα και σε κομμάτια επαγγελματικής καταξίωσης στον χώρο μου.
Αναλογίζεσαι πώς θα ήταν η ζωή σου αν είχες κάνει παιδιά;
Η αλήθεια είναι πως όχι δεν το πολυσκέφτομαι, παρά μόνο όταν βλέπω ανθρώπους του χώρου μου να πουλάνε την αυθεντία τους βασισμένες ακριβώς στην εμπειρία τους ως μητέρες. Εκεί παλιά ένιωθα πως έχω φάει μια πόρτα, ακριβώς επειδή δεν είμαι μητέρα. Από την άλλη, η μη μητρότητα τόσα χρόνια μου επέτρεψε κιόλας να κρατήσω μια απόσταση από όλο αυτό, και συνειδητοποίησα πως ακόμα και όταν με το καλό έρθει ένα τέκνο στη ζωή μου, δεν έχω καμιά διάθεση να το εργαλειοποιήσω για λίγη παραπάνω αναγνώριση. Ίσως τελικά, μου έδωσε χρόνο να σταθώ πιο νηφάλια αυτή η έλλειψη τόσα χρόνια. Τεχνικά, δεν μπορώ να πω πως στα αλήθεια μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου με παιδιά ως τώρα, ήταν μια όμορφη πορεία που σε πολλά της κομμάτια μπόρεσε να υπάρχει ακριβώς χάρη στην απουσία ανθρώπων εξαρτημένων από εμένα.
Μετανιώνεις για πράγματα που έκανες ή δεν έκανες στη ζωή σου;
Όχι δεν μπορώ να πω πως μετανιώνω για την ως τώρα διαδρομή μου. Είμαι καλά με όσα όμορφα και άσχημα με έχουν βρει, νιώθω ευλογημένη και ατενίζω το μέλλον συνήθως με αισιοδοξία.
Μετανιώνεις που δεν έκανες παιδιά;
Δεν μετανιώνω που δεν έκανα παιδιά, παρόλα αυτά αισθάνομαι πλέον έντονη την ανάγκη να αποκτήσω, έχει μέσα του αυτό τόσο το να προσφέρω σε εμένα αυτήν τη σχέση όσο και να την προσφέρω σε έναν άλλο άνθρωπο, ανήλικο που τη στερείται. Έτσι όπως το βλέπω θα είναι μια ενδυναμωτική εμπειρία και για τ@ δυο μας.
Πώς νομίζεις ότι απεικονίζονται οι γυναίκες που δεν έγιναν μητέρες;
Όπως λέει και μια άτεκνη φίλη μου ως «ατυχήσασσες», ως κάτι λιγότερο από… ακόμα και στις πιο ανοιχτόμυαλες συναναστροφές συχνά είναι εκείνο το μικρό κράτημα, λίγο σαν πλάσματα που δεν μπορείς να καταλάβεις… Ίσως όμως αυτό που λέω να είναι επηρεασμένο και από τις πολλές μαμαδοσυναναστροφές μου…
Υπέστης πιέσεις να γίνεις μητέρα; Αν ναι, από πού;
Από σύντροφο, που δεν ήθελε να κυοφορήσει η ίδια, από γυναίκες που γνώριζα επαγγελματικά, από φίλες που ζούσαν το δικό τους δράμα…
Υπέστης πιέσεις να γίνεις μητέρα από γυναικολόγους / επαγγελματίες υγείας;
Από γιατρό στον οποίο είχα πάει για φροντίδα δικού μου θέματος υγείας, και ο οποίος ίσως ήταν και η πιο επίμονη παραίνεση στη ζωή μου… Χρειάστηκε να τον ρωτήσω με τη σειρά μου επίμονα αν αυτή η οδηγία αφορούσε την υγεία μου ή τις δικές του πεποιθήσεις για να καταλήξουμε πως απλά έτσι έβλεπε αυτός τη ζωή και τις σχέσεις πιο ολοκληρωμένες. Καμία σχέση με την υγεία μου σαν να λέμε.
Πώς σε αντιμετωπίζουν οι άλλοι όταν μαθαίνουν ότι δεν είσαι μητέρα;
Κάποιες φορές, αισθάνομαι μια δυσπιστία από πλευράς τους, κάποιες ένα κράτημα, σαν να δημιουργείται μια απόσταση… Τα τελευταία χρόνια το παίζω ατυχήσασα και αυτό βοηθάει στο να κλείνουν τα στόματα πιο γρήγορα. Τον τελευταίο χρόνο, μοιράζομαι με αρκετό κόσμο το ότι προσπαθώ να αποκτήσω παιδί μέσω παιδοθεσίας, αυτό πλέον είναι κομμάτι φροντίδας της οικογένειας που προσπαθώ να δημιουργήσω, το να μην υπάρξουν ερωτηματικά και αμήχανες στιγμές όσο γίνεται όταν ένα παιδί που πιθανώς θα καταλαβαίνει βρεθεί μπροστά τους (από άποψη ηλικίας το λέω αυτό).
Βρίσκεις ότι χρειάζεται να κάνεις κάποιο είδος coming out;
Το coming out που αφορά τη στάση μου στην κύηση γενικά μόνο στα πλαίσια μιας ανώνυμης έρευνας μπορώ και θέλω να το κάνω αυτήν τη στιγμή. Πιστεύω πως θα βοηθούσε εμένα αν είχα κάτι να διαβάσω τότε που το επεξεργαζόμουν και με χαρά προσφέρω τη μαρτυρία μου για άλλες έχουσες μήτρα, που δεν θέλουν να τη δουν να γεμίζει. Όχι όμως δεν θα ήθελα να το μοιραστώ με άλλους ανθρώπους, εκτός από την οικογένεια μου ίσως, που το έχουμε συζητήσει αυτό το κομμάτι, όχι με όλ@ το ίδιο αναλυτικά, αλλά γενικά γνωρίζουν πως δεν με ενδιαφέρει η κύηση σαν διαδικασία.
Επηρέασε η ατεκνία την κοινωνική σου ζωή;
Σίγουρα ξεκαθάρισε κάπως το τοπίο, καθώς πολλές φίλες κυρίως, αποσύρθηκαν όταν έγιναν μητέρες. Από την άλλη, έχω γνωρίσει πολλές μητέρες και είμαστε φίλες. Σε κάποιες περιπτώσεις είμαι και η «θεία» που έχει τα χέρια της ελεύθερα όταν χρειάζεται να μείνουν κάπου τα παιδιά. Επίσης, τεχνικά έχω εκείνον τον έξτρα χρόνο και χώρο να έρθω κοντά σε ανθρώπους ακριβώς επειδή δεν έχω παιδιά.
Επηρέασε η ατεκνία την ερωτική/συντροφική σου ζωή;
Όχι ή αν την έχει επηρεάσει αυτό δεν είναι αρνητικά. Και πάλι θα πω είχα περισσότερο χρόνο να ασχοληθώ με τις δικές μου ανάγκες και τις ανάγκες των συντρόφων μου, ενώ κανείς/καμιά στα αλήθεια δεν ένιωσε εκείνο το κενό, την απουσία ενός μικρότερου ηλικιακά ανθρώπου στη ζωή μας.
Ποια λέξη βρίσκεις ότι σου ταιριάζει καλύτερα:
Άτεκνη μητέρα.
