Τι σημαίνει για εσένα το γεγονός ότι δεν έχεις παιδιά;
Δεν το έχω σκεφτεί. Ζω μια φυσιολογική ζωή. Δεν ξέρω πώς θα ήταν η ζωή μου με παιδιά, οπότε δεν σημαίνει κάτι διαφορετικό. Δεν καταλαβαίνω την ερώτησή σου δηλαδή.
Είναι κάτι που ήθελες στη ζωή σου να κάνεις παιδιά; Είναι κάτι που ποτέ δεν ήθελες;
Είμαι φυσιολάτρης. Θεωρώ, δηλαδή, ότι αυτά τα πράγματα είναι φυσικά. Κάποια πράγματα… Πάντα ήμουν ανοιχτή και πάντα είμαι. Κάποια πράγματα γίνονται και κάποια δεν γίνονται. Σε μένα απλά δεν έγινε. Τόσο απλά. Αν είχα ελπίδες να κάνω οικογένεια στο φαντασιακό μου εννοείς;
Ναι ή σαν επιθυμία.
Σαν επιθυμία κάποια στιγμή το ένιωσα. Είχα μια σχέση εκείνη την περίοδο, αλλά νομίζω ότι ήταν περισσότερο επιθυμία του συντρόφου μου παρά δική μου.
Οπότε δεν είναι ότι από μικρό κορίτσι ονειρευόσουν ότι ήθελες να γίνεις μαμά.
Δεν ήμουνα, όχι. Δεν ήμουν τέτοιος τύπος.
Οπότε καταλαβαίνω ότι δεν σου λείπει κιόλας. Δεν είναι ότι έχασες κάτι.
Δεν είχα κάτι για να χάσω, οπότε δεν ξέρω αν έχασα. Φαντάζομαι κάτι έχασα, κάτι κέρδισα. Έτσι είναι η ζωή γενικά. Τώρα είμαι σαράντα οκτώ. Τώρα είμαι σίγουρη ότι δεν θα κάνω παιδιά. Είμαι στην κλιμακτήριο πια. Έχει τελειώσει αυτό το κομμάτι και νιώθω πραγματικά ξαλαφρωμένη.
Έχεις εισπράξει πιέσεις από άλλους να γίνεις μητέρα; Είτε άμεσες είτε έμμεσες πιέσεις;
Προσδοκίες ε, βέβαια. Πιέσεις λεκτικές «κοίταξε να κάνεις παιδί» εισέπραττα από τους γονείς μου μέχρι κάποιο σημείο. Απόλυτα φυσιολογικό, επειδή ήθελαν εγγόνι. Αλλά όταν έκανε παιδιά ο αδελφός μου, σταμάτησαν να ενδιαφέρονται αν θα κάνω εγώ. Το πήραν απόφαση, μάλλον, ότι δεν πρόκειται να συμβεί γιατί δεν ήθελα να κάνω εξωσωματική. Δηλαδή, από τη στιγμή που δεν έγινε φυσιολογική σύλληψη, δεν είχα καμία διάθεση να μπω σε αυτή τη διαδικασία.
Ειδικά για κάτι που δεν ήθελες.
Για κάτι που πιστεύω ότι η ζωή δεν έχει να κάνει με το τι θέλουμε εμείς. Είναι πολύ ελεγκτικό αυτό το πράγμα.
Οπότε, λες ότι θα έκανες μόνο αν ερχόταν χωρίς εσύ να το επιδιώξεις;
Χωρίς πιέσεις, ορμόνες, αιτήσεις για μελλοθάνατο καρκίνο στις ωοθήκες. Για ποιο λόγο;
Οι πιέσεις που δεχόσουν ήταν πολύ έντονες;
Όχι δεν ήταν. Ήταν ερωτήσεις ενδιαφέροντος και προσδοκίες τύπου «δεν θέλεις να κάνεις παιδί; Πώς το έχεις δει; Πώς βλέπεις τη ζωή σου». Αυτά που με ρωτάς κι εσύ. Αλλά δεν ξέρω, αυτά τα πράγματα δεν τα καθορίζω εγώ. Άλλοι το λένε θεό, εγώ το λέω φύση. Και ενάντια στη φύση δεν θα πάω.
Από τον κύκλο σου, από φίλες, από αγνώστους έχεις δεχτεί πιέσεις να γίνεις μητέρα;
Όχι. Μπορεί αυτοί με τον τρόπο τους να ασκούσαν κι εγώ να μην το λάμβανα. Δηλαδή, να μην το έβλεπα. Να μην το λάμβανα σαν πίεση, να το λάμβανα ότι έτσι έχουν μάθει οι άνθρωποι, ρε παιδί μου. Αυτό είναι το στερεότυπο, το μοντέλο, η λούπα της ανθρωπότητας: γεννιέσαι, μεγαλώνεις, κάνεις παιδιά, πεθαίνεις, τέλος. Αυτό έχει σαν γνώση ο πολιτισμός μας.
Από γυναικολόγους, από γιατρούς έχεις δεχτεί πιέσεις;
Καμία. Εν τω μεταξύ, ο γιατρός μου ήταν και υπεύθυνος εξωσωματικής στο Αρεταίειο. Όταν του είπα ότι αυτό το θεωρώ θαύμα της φύσης και όχι θαύμα του χι γιατρού –και σοβαρολογούσα– και τον ρώταγα το ποσοστό αυτισμού στα παιδιά που γεννιούνται με εξωσωματική, το ποσοστό καρκίνου στις γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε εξωσωματικές… Οπότε του είπα γιατί να το κάνουμε όλο αυτό; Ποια η ματαιοδοξία; Για ποιό μέλλον μιλάμε τώρα;
Έχει επηρεάσει την κοινωνική σου ζωή το γεγονός ότι δεν έχεις παιδιά;
Σαφώς.
Έχεις χάσει φιλίες;
Όχι, δεν έχω χάσει φιλίες που να θέλω να κρατήσω. Έχω ανθρώπους που έχουν παιδιά και συναναστρέφομαι μια χαρά μαζί τους. Και έχω πάρα πολύ καλή σχέση με τα παιδιά των άλλων. Δηλαδή, δεν είναι ότι βλέπω παιδάκι και τρέχω μακριά στο χιλιόμετρο. Και αυτά έρχονται μαζί μου, δηλαδή έχω πάρα πολύ καλή σχέση.
Οπότε πώς λες «σαφώς»; Τι έχει επηρεάσει;
Σαφώς ότι έχουμε κάποια διαφορετικά ενδιαφέροντα. Δηλαδή σε πάρτι με τριακόσια παιδάκια εγώ δεν θα πάω. Οι φίλες μου που έχουν παιδάκια θα πάνε. Άρα σαφώς κοινωνικά, έχουμε διαχωριστεί σε κάποιες δραστηριότητες. Αλλά τους ανθρώπους που θέλω να κρατήσω και θέλουν να με κρατήσουν, κρατιόμαστε. Δεν μας χωρίζουν τα παιδιά. Μας ενώνουν σε κάποια σημεία τα παιδιά, γιατί τους βοηθάω πάνω σ’ αυτό το θέμα αν μου ζητηθεί. «Κράτα την να πάω κάπου», σαφώς εννοείται.
Έχει επηρεάσει την ερωτική σου ζωή το γεγονός ότι δεν έχεις παιδιά;
Όχι.
Ποια λέξη σου ταιριάζει καλύτερα: χωρίς παιδιά, άτεκνη, μη μητέρα, μητέρα μηδέν παιδιών, καμία από αυτές;
Καμία από αυτές. «Γυναίκα» μου ταιριάζει. Νιώθω γυναίκα, νιώθω ολόκληρη. Έτσι μεγάλωσα, προφανώς.
Παρέλειψα κάτι που θα ήθελες να αναφέρεις;
Όχι, απλά θαυμάζω τους γονείς. Αυτό. Δηλαδή, θεωρώ, ότι είναι πολύ υπερβατικό αυτό το πράγμα, και με συγκινεί. Δεν με αφήνει αδιάφορη ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν παιδιά και έχουν προσδοκίες και βάζουν τον εαυτό τους πίσω. Το θεωρώ πολύ ηρωικό αυτό. Το ότι δεν μπήκα στο δίλημμα το θεωρώ πολύ ευτυχές γεγονός για εμένα.
